Ik ben werkzoekende

Je staat er niet alleen voor.

Veel professionals kunnen je helpen: ieder met de eigen expertise.

🤝Samen: deze professionals hebben elkaar nodig om samen met jou het juiste pad te bewandelen en samen een goede oplossing te vinden.

🚧Uitdaging: het kan onduidelijk zijn wie precies welke rol opneemt of waarvoor je bij wie terecht kan.

💪Hefboom: we sommen de belangrijkste personen in een terugkeer-naar-werktraject op:

• Behandelend arts/team van het ziekenhuis of revalidatiecentrum:
  • je bespreekt werkhervatting best met hen.
  • Zij kunnen vanuit hun ervaring tips geven en jou mee ondersteunen om je werk opnieuw duurzaam uit te voeren.
  • Je behandelend arts kan je bijvoorbeeld adviseren om het werk deeltijds te hervatten. Veel personen met een hersenletsel zijn snel moe of kunnen een taak moeilijk lang volhouden (verminderde duurbelastbaarheid). Daarom kan het interessant zijn om het aantal werkuren per dag te beperken en, indien haalbaar, langzaam op te bouwen.

• Bemiddelaars werk van tewerkstellingsdiensten:
  • VDAB kan je helpen bij de zoektocht naar een nieuwe werkgever.
  • Er zijn ook gespecialiseerde diensten zoals GTB (Gespecialiseerd Team Bemiddeling) en GOB (Gespecialiseerde Opleidings-, Begeleidings- en bemiddelingsdiensten). Afhankelijk van je moeilijkheden en je nood aan ondersteuning, kan een bemiddelaar werk jou opvolgen en je werkgever ondersteunen bij vragen. Als je met een GTB-traject wil starten en een arbeidsongeschiktheidsuitkering (of ziekte-uitkering) krijgt, dan heb je een positief advies nodig van de adviserend arts van je ziekenfonds.

• Adviserend arts en terug-naar-werkcoördinator van het ziekenfonds:
  • De adviserend arts controleert je arbeidsongeschiktheid en schat in of je deze moet aanhouden.
  • De adviserend arts adviseert jou.
  • De adviserend arts informeert jou over mogelijkheden om terug te keren naar werk of om je te herscholen.
  • De terug-naar-werkcoördinator is een nieuwe speler die de adviserend arts ondersteunt en de communicatie tussen de verschillende spelers moet verbeteren.
  • Je kan steeds een afspraak maken met de adviserend arts of met de terug-naar-werkcoördinator.

• De meeste werkgevers weten weinig over (de impact van) een hersenletsel en hebben weinig ervaring met een werknemer met een hersenletsel.

💁Meer weten:

• Informatie van Steunpunt Expertisenwerken uit 2015 over NAH_Terug naar werk
• Informatie van het Vlaams patiëntenplatform: Brochure Wie is Wie

Je kan een ‘terug-naar-werktraject’ opstarten via het ziekenfonds.

Je kan zelf een eerste contact inplannen bij een terug-naar-werkcoördinator van het ziekenfonds.

• Deze coördinator biedt ondersteuning bij het vinden van gepaste begeleiding voor je terugkeer naar de arbeidsmarkt.
• 💡Tip: check de website van je ziekenfonds om een afspraak te maken en om je vragen te bespreken.

💡Deze tips kunnen je helpen om de terugkeer naar werk voor te bereiden:

• Probeer goed inzicht te krijgen in je eigen mogelijkheden en uitdagingen.
  • Je kan dit voor jezelf opschrijven en met je naasten overlopen.
  • Het kan ook waardevol zijn om dit overzicht vooraf te delen met je behandelteam of met de bemiddelaar werk die jou ondersteunt.

• Hou een map bij waarin je alle informatie over (de impact van) je hersenletsel bewaart.
  • Deze map kan je zelf steeds opnieuw bekijken.
  • Je kan de map ook meenemen naar belangrijke professionals, zoals de arbeidsarts, de adviserend arts van het ziekenfonds of de arbeidsbemiddelaar van de tewerkstellingsdienst.

• Weet dat de weg naar werk niet rechtlijnig of eenduidig is.
  • Het is een proces verweven met verwerken en aanvaarden van de gevolgen van je hersenletsel.
  • Een proces waarin veel professionals actief betrokken zijn.

• 🤝Samen: je kan overwegen om iemand mee te nemen bij belangrijke afspraken, zoals een afspraak bij je werkgever of bij de arbeidsarts.
  • Hoe graag je ook alles zelf wil regelen, voel je niet verlegen om hulp in te schakelen.
  • Je zorgprofessional of je naaste kan je helpen. Die kan met jou een gesprek voorbereiden en samen met jou naar een afspraak gaan.
  • Je zult je zekerder voelen als de zorgprofessional (of je naaste) je uitdagingen herkent en erkent.
  • Het is waardevol dat de zorgprofessional (of je naaste) weet wat de gevolgen van jouw hersenletsel op jouw arbeidsproces zijn.
  • De zorgprofessional (of je naaste) kan dit aan anderen uitleggen.
  • Een goede ondersteuning zorgt ervoor dat resultaten van het gesprek beter op jouw specifieke situatie aansluiten.

💁Meer weten: informatie van RIZIV over Terug-naar-werktraject voor werklozen

Als je aan het werk wil, is het goed mogelijk dat dit niet vanzelfsprekend verloopt.

🚧Uitdaging: de gevolgen van het hersenletsel kunnen bijvoorbeeld je werktempo of de kwaliteit van je werk in de weg staan.

• Direct starten in een reële werksituatie is niet evident.
• De uitdaging is minder als je start in een nagebootste werkomgeving of in een werkomgeving waar er aanpassingen van het aantal werkuren of het takenpakket gebeuren.
• 🤝Samen: bemiddelaars werk van Gespecialiseerde Team Bemiddeling (GTB) kunnen je hierbij helpen.

💪Hefboom:

• Als je aan de slag gaat in een deeltijdse baan, dan kan je bovenop je deeltijds nettoloon nog een uitkering krijgen via het ziekenfonds. Dit is een arbeidsongeschiktheidsuitkering.
• Als je als werkloze aan de slag gaat in een deeltijdse baan, dan kan je onder bepaalde voorwaarden bovenop je deeltijds nettoloon een extra uitkering krijgen van de Rijkdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA). Dit heet een inkomensgarantie-uitkering.

🔀Er zijn verschillende mogelijkheden om het werk aan te vatten:

• Je kan starten met vrijwilligerswerk.
  • Dit is een waardevolle invulling van je vrije tijd.
  • Het is een manier om te ontdekken wat je mogelijkheden zijn en wat je draagkracht is.

• Je kan starten met aangepast werk.
  • Dit is werk dat is aangepast aan je gezondheidstoestand.
  • 🤝Samen: de adviserend arts van je ziekenfonds geeft je toestemming voor de aard van het werk, het volume van het werk en de voorwaarden voor het uitoefenen van het werk.
  • 🤝Samen: ook de arbeidsarts moet hiermee akkoord gaan.

• Je kan starten met een terug-naar-werktraject.
  • Het is een traject waarbij een terug-naar-werkcoördinator van je ziekenfonds je ondersteunt bij het vinden van gepaste begeleiding om terug te keren naar werk.
  • Voorlopig is het aantal terug-naar-werkcoördinatoren beperkt, ook mensen van GTB kunnen je ondersteunen bij een terug-naar-werktraject.

• Je kan starten met zelfstandige activiteiten.
  • 💪Hefboom: Dit geeft mogelijkheden: je werkt flexibel, je rust wanneer je dat nodig hebt, je bepaalt je eigen werkuren, je voert taken uit in je eigen temp, je geeft je werk op jouw maat vorm.
  • 🚧Uitdaging is dat je je eigen grens moet bewaken.
    • 🤝Samen: Als je wil nagaan of dit met je hersenletsel haalbaar is, kan je via GTB een Z2O traject opstarten.

💁Meer weten:

• Informatie van VDAB over Loopbaanbegeleiding
• Informatie van het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk over Vrijwilligerswerk
• Informatie van RVA over Mag u een vrijwillige activiteit verrichten voor een privépersoon of organisatie

• Wat zijn voordelen van vrijwilligerswerk?
  • Dit kan je helpen om te (her)ontdekken wat je mogelijkheden zijn en wat je draagkracht is.
  • Het kan een waardevolle invulling zijn van je vrije tijd en een onderdeel zijn van je zoektocht naar betaald werk.
  • Het vrijwilligerswerk kan je helpen om zicht te krijgen op de impact van je hersenletsel op je arbeidsmogelijkheden.
  • Je kan de positieve gevolgen van werken ervaren: het geeft je week structuur, je komt in contact met andere mensen, je maakt deel uit van de maatschappij, je doet iets zinvol, ... .
  • Vrijwilligerswerk kan een opstap zijn naar betaald werk of het kan een eindpunt zijn.

• Waar mag je vrijwilligerswerk doen?
  • Ben je werkzoekend, dan mag je vrijwilligerswerk doen bij een organisatie die niet gericht is op het maken van winst.
    • bijvoorbeeld bij een vzw of een openbare dienst (zoals een bibliotheek, gemeente of OCMW).

• Wie mag vrijwilligerswerk doen?
  • Indien je nog in je beroepsinschakelingstijd bent, mag je vrijwilligerswerk doen op voorwaarde dat je beschikbaar blijft voor de arbeidsmarkt. Dat wil zeggen dat
    • je actief naar werk moet zoeken.
    • je onmiddellijk moet kunnen ingaan op een passende vacature, begeleiding of opleiding die je VDAB-bemiddelaar je aanbiedt.
    • je afspraken met je VDAB-bemiddelaar moet nakomen.
  • Indien je een inschakelings- of werkloosheidsuitkering ontvangt, mag je vrijwilligerswerk doen op voorwaarde dat je dit vooraf meldt aan RVA en dat RVA je toestemming geeft.

• Wat moet je praktisch regelen voor je start met vrijwilligerswerk?
  • Als je vrijwilligerswerk doet, dan moet je dit aangeven bij de uitbetalingsinstelling. Dit is de Hulpkas voor werkloosheidsuitkering of je vakbond.
    • Je vult een formulier C45B in voor je start met het vrijwilligerswerk.
    • 🤝Samen: Dit formulier vul je in met de organisatie waar je vrijwilligerswerk doet.
    • Je doet opnieuw een aangifte bij de uitbetalingsinstelling als de frequentie of aard van je vrijwilligerswerk verandert.
    • ⚠️Let op: Als de RVA je vrijwilligerswerk weigert of beperkt, dan moet je meteen stoppen of je taken aanpassen.
    • 💡Tip: Informeer bij de organisatie waar je als vrijwilliger aan de slag gaat. Sommige organisaties hebben een algemene toelating voor vrijwilligerswerk.
  • Je hoeft niet te melden aan VDAB of RVA dat je vrijwilligerswerk doet en hoeft ook geen toestemming te vragen.
    • 🤝Samen: Bespreek met je bemiddelaar van VDAB of GTB of het haalbaar is voor jou om vrijwilligerswerk te doen en gelijktijdig ook te zoeken naar werk.

💁Meer weten:

• Informatie van het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk over Vrijwilligerswerk
• Informatie van RVA over Mag u een vrijwillige activiteit verrichten voor een privépersoon of organisatie

Ja.

Terugkeren naar werk is, door de onzichtbare gevolgen van een hersenletsel, vaak een complex proces.

🤝Samen:

• Als je ervaart dat je door je hersenletsel moeilijk werk kan vinden, dan kan je terecht voor ondersteuning bij VDAB.
• Je kan gespecialiseerde hulp inschakelen om je in je zoektocht naar werk te ondersteunen, zoals GTB.
  • GTB, Gespecialiseerd Team Bemiddeling, ondersteunt werkzoekenden met een beperking of een gezondheidsprobleem om passend werk te vinden en te houden.
  • De GTB-bemiddelaar houdt rekening met je hersenletsel en brengt je mogelijkheden in kaart.
  • Hoe kan je terecht bij GTB?
    • Schrijf je eerst in als werkzoekende bij VDAB.
    • Een VDAB-consulent neemt contact met je op en verwijst je naar GTB.
    • Je kan ook zelf vragen om door GTB ondersteund te worden.
    • Een GTB-bemiddelaar ondersteunt je op verschillende manieren, zoals met het zoeken naar een passende opleiding, het geven van sollicitatietraining of het zoeken naar een passende stage.
  • Vraag je re-integratiecoach van het behandelteam om rechtstreeks een afspraak te maken bij een GTB-bemiddelaar bij jou in de buurt.
• Op de werkvloer zelf kunnen jobcoaches van Gespecialiseerde Opleidings-, Begeleidings- en bemiddelingsdiensten (GOB) jou en je nieuwe werkgever ondersteunen.
  • Zo kunnen ze gedetailleerd in kaart brengen hoe je de werkplek, indien nodig, kan aanpassen, welke ondersteuning van wie waardevol kan zijn en hoe je je taken kan plannen.
  • De jobcoach kan samen met jou hindernissen detecteren, bepaalde vaardigheden stapsgewijs trainen, je nieuwe collega’s inlichten ... .

💡Tip: Bekijk de Q&A voor werkzoekenden bij GTB

💁Meer weten: Informatie van GTB voor werkzoekenden: Brochure GTB

De adviserend arts van het ziekenfonds heeft verschillende taken: controleren, informeren en adviseren.

• De adviserend arts controleert of je voldoet aan de erkenningsvoorwaarden voor arbeidsongeschiktheid en zo in aanmerking komt voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering (of ziekte-uitkering).
• De adviserend arts beoordeelt je medische voorgeschiedenis, je functionele mogelijkheden en het te verwachten beloop van je herstel. De arts informeert je over (de impact van) je hersenletsel.
• De adviserend arts adviseert je bij werkhervatting en oordeelt of een werkhervattingstraject verenigbaar is of aansluit bij je medische situatie. Zo kan deze arts een deeltijdse werkhervatting via aangepast werk toelaten of je doorverwijzen naar de terug-naar- werkcoördinator voor een terug-naar-werktraject.

⚖️ Wetgeving: Sinds januari 2022 bestaat er een terug-naar-werktraject (TNW). Een terug-naar- werkcoördinator ondersteunt je bij terugkeer naar werk.

• Om een TNW-traject te starten, moet de arbeidsongeschiktheid erkend zijn en moet de persoon nog voldoende fysieke en psychische mogelijkheden, i.e. restcapaciteiten, hebben die een terugkeer naar de arbeidsmarkt mogelijk maken.
• 🤝Samen:
  • De TNW-coördinator is een zichtbaar, persoonlijk aanspreekpunt voor alle personen met een arbeidshandicap.
  • De TNW-coördinator ondersteunt je bij terugkeer naar werk en helpt mee zoeken naar aangepast werk, ander werk, een opleiding of vrijwilligerswerk.
  • Tijdens het TNW-traject ondersteunen ook andere personen jou, zoals je behandelend arts/team ende adviserend arts van het ziekenfonds.

💡Tip: Check de website van je ziekenfonds en neem contact op met de terug-naar-werkcoördinator om je vragen te bespreken.

💁Meer weten: Informatie van Vlaamse overheid over Re-integratie

Als je als werkloze aan de slag gaat in een deeltijdse baan, dan kan je onder bepaalde voorwaarden bovenop je deeltijds nettoloon een extra uitkering krijgen van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA).

• Dit heet een inkomensgarantie-uitkering.

💰Uitkering:

• Als je als werkzoekende een hersenletsel krijgt, dan vraag je best een arbeidsongeschiktheidsuitkering aan bij je ziekenfonds. Anders roept de VDAB je op voor sollicitaties.
• Als je zo'n arbeidsongeschiktheidsuitkering via je ziekenfonds hebt, dan kan je bovenop deze deeltijds uitkering een deeltijds nettoloon ontvangen.

• Je hebt recht op een werkloosheidsuitkering als je in de periode voordat je werkloos bent, een bepaald aantal werkdagen in loondienst hebt gewerkt. Het bedrag van de werkloosheidsuitkering is afhankelijk van

  • het loon dat je verdiende toen je werkte.

  • je gezinssituatie (alleenwonend, samenwonend met/zonder gezinslast).

  • je beroepsverleden.

Volledig werklozen ontvangen tijdens de eerste drie maanden werkloosheid 65% van hun laatst verdiend loon.

Tijdens de volgende negen maanden ontvangen ze 60% van hun laatst verdiende loon.

In principe wordt je uitkering bepaald voor onbeperkte duur.

⚠️Let op: Uitkeringen zijn onderworpen aan bedrijfsvoorheffing.

💁Meer weten:

• Informatie van Vlaamse overheid over Inkomensgarantie-uitkering
• Informatie van Vlaamse overheid over Werkloosheidsuitkering

Het is belangrijk om voorafgaand aan de sollicitatie na te denken of je zal meedelen dat je een hersenletsel hebt, wat de gevolgen daarvan zijn op jouw functioneren en hoe ze je kunnen ondersteunen.

• Als je inschat dat de onzichtbare gevolgen van je hersenletsel je functioneren op de werkvloer beïnvloeden, kan het belangrijk zijn om dit te benoemen in het gesprek.
• Als je deze onzichtbare gevolgen wil benoemen, bereid je dan voor hoe je die zal uitleggen.
  • Het is belangrijk om te benoemen dat leven met hersenletsel veel energie vraagt en uitgevoerde taken algemeen meer energie kosten.
  • Denk ook na hoe ze jou kunnen ondersteunen. Zo kan je delen waarom je bijvoorbeeld 's middags alleen eet in een prikkelarme omgeving in plaats van samen met de collega’s.

🚧Uitdaging: als je hersenletsel geen zichtbare gevolgen heeft, kan je nieuwe werkgever niet direct afleiden of je een hersenletsel hebt.

💪Hefboom: we adviseren om bondig toe te lichten wat het hersenletsel inhoudt en vooral stil te staan bij waarom dat werk voor jou passend is en jij een geschikte kandidaat bent.

• 🤝Samen: bemiddelaars van GTB kunnen je hierbij begeleiden.
• Als je onzichtbare gevolgen benoemt, dan creëer je een draagvlak bij je werkgever, je leidinggevende en je collega’s.
  • Je creëert begrip voor de moeilijkheden die je ervaart.
  • Een nadeel zou kunnen zijn, dat dit je kansen op tewerkstelling negatief beïnvloedt.

💰Ondersteuning: indien je vanwege het hersenletsel recht hebt op een tewerkstellingsondersteunende maatregelen of door een GTB-bemiddelaar mee wordt opgevolgd, kan je dat delen op je CV of sollicitatiebrief.

• Hou er dan rekening mee dat de werkgever hierover een vraag zal stellen.
• Je mag bij vragen over je gezondheidstoestand aangeven dat je dit liever bespreekt met de arbeidsarts.

💡Tip: neem deze brochure van de VDAB door voor je op sollicitatiegesprek gaat.

💁Meer weten:

• Informatie van Vlaams patiëntenplatform over Solliciteren met een chronische ziekte
• Informatie van VDAB over tewerkstellingsondersteunende maatregelen 

Het is belangrijk om hier vooraf, vooraleer je effectief terugkeert naar de werkvloer, over na te denken.

Elk hersenletsel heeft unieke gevolgen en kan zich op een andere manier laten voelen op de werkvloer.

Je bent niet verplicht om te vertellen over je gezondheid of je ziekteverleden. Zo moet je niet vertellen dat je een hersenletsel hebt.

Informatie delen over je hersenletsel met je collega’s kan helpen om te begrijpen

• waarom je bijvoorbeeld halve dagen moet werken of waarom je 's middags alleen eet in een prikkelarme omgeving in plaats van samen met de collega’s.
• Het is belangrijk om te benoemen dat leven met hersenletsel veel energie vraagt en uitgevoerde taken algemeen meer energie kosten.
  • Je kan dit uitleggen aan de hand van een metafoor.
  • Zo kan je de vergelijking maken met een batterij die niet meer volledig oplaadt door het hersenletsel, trager oplaadt en ook sneller leeg raakt bij het uitvoeren van taken.

  • Een andere metafoor die je kan gebruiken is een doos kleurpotloden of een schuif lepels, waarbij je bij elke taak die je uitvoert één of meerdere kleurpotloden/lepels uit de doos neemt. De doos met kleurpotloden/lepels staat dan symbool voor de energie die je per dag hebt.

🚧Uitdaging: in theorie klinkt het makkelijk, maar in de praktijk is het vaak een dunne lijn tussen wat je wel en niet zegt.

• Denk hierbij ook aan emotionele en gedragsveranderingen.
• Misschien ben je ontremd, angstig, rigide, meer prikkelbaar ... .
• Dit kan ergernissen en machteloosheid opwekken bij jou en bij je collega’s/leidinggevende.

💪Hefboom: je spreekt deze veranderingen best grondig door.

• Denk daarom op voorhand goed na wat je precies wil delen, met wie je die informatie wil delen en hoe je die informatie wil delen.
• Leg bijvoorbeeld aan je directe collega mondeling uit dat je een hersenletsel hebt, welke impact dat voor jou en voor je werk heeft en hoe je collega je kan ondersteunen. Je directe collega is zo je vertrouwenspersoon of je collega-mentor op de werkvloer.
• Je kan ook een minder gedetailleerde e-mail naar je collega’s sturen waarin je schrijft dat je terug bent en welke taken je zal oppakken.

🚧Uitdaging: sommige personen met een hersenletsel hebben een verminderd ziekte-inzicht en dus zelf minder goed zicht op wat voor hen veranderd is en moeilijker verloopt.

• Dit kan voor spanningen met de collega’s zorgen en vraagt vaak ondersteuning op de werkvloer.

💪Hefboom: professionals kunnen je ondersteunen

• Vooraf kan het behandelteam of de bemiddelaar werk je ondersteunen en samen met jou zo'n gesprek voorbereiden en inoefenen.
  • Als je het al een aantal keer hebt kunnen vertellen, vind je een manier om over je hersenletsel te praten die past bij jou
  • Lees ook de informatie bij Hoe bereid ik me voor op een belangrijk gesprek (over werk)?.
• Op de werkvloer zelf kunnen jobcoaches van Gespecialiseerde Opleidings-, Begeleidings- en bemiddelingsdiensten (GOB) jou en je nieuwe werkgever ondersteunen.

  • Zo kunnen ze gedetailleerd in kaart brengen hoe je de werkplek, indien nodig, kan aanpassen, welke ondersteuning van wie waardevol kan zijn en hoe je je taken kan plannen.

  • De jobcoach kan samen met jou uitdagingen detecteren, bepaalde vaardigheden stapsgewijs trainen, je nieuwe collega’s inlichten ... .

💁Meer weten:

• 📹 Getuigenissen uit Nederland over NAH
• Bekijk de Nederlandse informatiefolders over 'niet pluis'-signalen