Les In Lezen

Leesvaardigheid en de daarmee samenhangende didactiek is één van de meest bestudeerde domeinen binnen het onderzoek naar taalonderwijs, al bestaat er nog vaak een kloof tussen wetenschap en praktijk. Dit resulteerde in 2021 in een oproep van het Departement Onderwijs en Vorming met als doel de effectieve praktijken ter bevordering van het leesonderwijs in de Lezen-op-School-projecten op een wetenschappelijk onderbouwde manier te identificeren en te analyseren, en daarnaast meer inzicht te verwerven in wat scholen nodig hebben om die effectieve praktijken daadwerkelijk toe te kunnen passen.

Het Les in Lezen-project beoogt een wetenschappelijke analyse van de LoS-projecten, gestoeld op wetenschappelijke kennis over effectief leesonderwijs. Op basis hiervan beogen we vervolgens een praktijkgerichte inspiratiegids te ontwikkelen. Het project kent drie onderzoekslijnen.

Met dit overkoepelend doel voor ogen, voerden we als een eerste stap:
onderzoekslijn 1 een systematische meta-review uit van effectief leesonderwijs. Hoewel verschillende fundamentele componenten van leesvaardigheid onderscheiden kunnen worden doorheen het leesproces, hangen deze ook intrinsiek samen. Een brede kijk met aandacht voor interactie tussen de fundamentele componenten van leesvaardigheid was daarom vereist. Daarnaast is er een fundamenteel verschil tussen het basis- en het secundair onderwijs in de aanpak van leesonderwijs, én start het leesproces bovendien al voor het formeel leesonderwijs in het eerste leerjaar. Het was dus ook cruciaal om een review uit te voeren met aandacht voor kleuter-, lager en secundair onderwijs. Ook andere relevante actoren zoals familie en sociale context (gemeenschap, community) werden meegenomen in de analyse.

Onderzoekslijn 2 focuste op de analyse van de Lezen-op-School projecten.

In onderzoekslijn 3 (vanaf september 2022) zullen leerkrachten via een professionaliseringstraject vanuit de inzichten uit onderzoekslijnen 1 en 2 een praktijkrelevante inspiratiegids ontwikkelen.