A DESIGN PROCES TO CREATE CIRCULAR SOLUTIONS FOR INTERIOR DESIGN PROBLEMS
Eerder dan een geheel nieuw ontwerpproces, biedt deze guide een stappenplan aan dat als denkkader ingezet kan worden binnen het bestaande ontwerpproces om circulaire ideeën en concepten te genereren. Dit stappenplan laat je zelf bepalen waar en hoe je circulariteit integreert binnen jouw interieurproject.
DESIGN BRIEF
In een klassiek interieurontwerp, is dit de stap waarin we kijken naar het eisenpakket van de klant. In een circulair ontwerp gaan we als ontwerper dat eisenpakket verdiepen, door bepaalde aspecten van dit eisenpakket in vraag te stellen en meer parameters op te nemen door verder te denken dan de huidige noden en wensen van de klant. Hierbij gaan we naast de huidige eisen en wensen ook de veranderlijke noden, en toekomstige gebruikers van het interieur in kaart brengen. Dit doen we aan de hand van drie mogelijke gebruikersscenario’s die we kunnen linken met de drie grote fases waarbinnen de strategieën zijn ondergebracht.
SCENARIO 1
De INPUT-fase kunnen we linken met het huidige gebruik en de vaste noden van de klant op het moment van aanvraag, dus met andere woorden wat is het programma van eisen om aan de huidige vraag van de klant te voldoen.
Binnen het eerste scenario gaan we dus op zoek naar circulaire strategieën die kunnen inspelen op de noden en context zoals deze nu zijn.
SCENARIO 2
In het scenario - gelinkt aan de GEBRUIK-fase - is het belangrijk om na te gaan welke veranderlijke noden de klant potentieel in de nabije toekomst kan hebben, maar we blijven nog steeds in hetzelfde huidig gebruik, dus bijvoorbeeld een woonfunctie blijft een woonfunctie.
Binnen dit scenario gaan we na welke circulaire strategieën een antwoord bieden op deze veranderlijke noden.
SCENARIO 3
In de OUTPUT-fase houden we rekening met verschillende disruptieve toekomstscenario’s zowel op element- als ruimteniveau zodat deze mogelijks worden heringezet in nieuwe functies, gebouwen en/of productiesystemen.
In dit laatste scenario voorspellen we dus welke toekomstige wijzigingen het pand zal ondergaan wanneer deze van functie verandert of er nieuwe gebruikers optreden met andere noden. Ook hier zoeken we naar de gepaste circulaire strategieën.
Om deze mogelijke gebruikersscenario’s tastbaarder te maken kan je werken met fictieve persona's. Vergeet hierbij wel niet naast de noden van de persona’s ook de veranderlijke context rond het pand mee op te nemen. Na het opstellen van de drie gebruikersscenario’s gaan we over tot het uitkiezen van de strategieën die het meeste potentieel opleveren voor elk van deze drie scenario’s. Deze stap is erg belangrijk, aangezien je hier de circulaire strategieën kiest die je als leidraad zal gebruiken voor de rest van het ontwerpproces.
Om deze eerste stap (de design brief) te ondersteunen hebben we een handige invulsheet gemaakt die je vrij kan downloaden.
IDEATION
In deze stap gaan we de circulaire strategieën gekoppeld aan elk gebruikersscenario inzetten voor het ontwikkelen van ideeën. Per strategie ontwikkelen we ideeën die inspelen op de vier circulaire perspectieven binnen een interieur, namelijk: ruimte, element, actor en ecosysteem. Gebruik in deze stap het wiel om enerzijds een snel overzicht te krijgen van alle strategieën, perspectieven en principes en anderzijds als leidraad tijdens het genereren van ideeën door iteratief van de binnenste cirkels naar de buitenste cirkels te bewegen.
In plaats van zeer breed te starten is het handig om telkens één strategie en één perspectief te kiezen en daarna met de circulaire principes meerdere ideeën vorm te geven. Indien gewenst kan je hiervoor onze ontwikkelde card-deck (hyperlink) gebruiken. Vervolgens kan je deze ideeën verder uitdiepen door je idee vanuit andere perspectieven te benaderen.
Dit proces herhaal je per strategie gekoppeld aan een gebruikersscenario totdat je een uitgebreide verzameling van ideeën krijgt die oplossingen kunnen zijn om je circulaire doelen te bereiken. Je kan dit alles samenbrengen in een grote matrix waarbinnen je alle ideeën neerschrijft per strategie en gekozen perspectief. Het is mogelijk dat gelijkaardige ideeën ontstaan vanuit verschillende pistes. Laat niet na deze meerdere keren te noteren, want dat wijst er waarschijnlijk op dat het een potentieel goed idee is voor het totaalconcept. Het zal je in de volgende stap ook helpen bij het maken van beslissingen. Gelijkaardige ideeën kunnen namelijk geclusterd of ontdubbeld worden.
Om deze tweede stap (ideation) te ondersteunen kan je gebruik maken van de card-deck, het circulair wiel en de invulmatrix.
CONCEPT
In deze stap gaan we onze ideeën clusteren en kwalitatief rangschikken naar enerzijds circulaire impact en anderzijds haalbaarheid binnen het geheel concept voor het interieur. Na deze stap zullen we eindigen met een concept dat potentieel inspeelt op alle onderdelen binnen een interieur en ingeënt is op concrete circulaire doelen.
Momenteel hebben we binnen de ideeënmatrix een wildgroei van potentiële pistes voor je ontwerp, maar er ontbreekt nog een samenhang om van een circulair interieurconcept te kunnen spreken. Ga daarom op zoek naar clusters. Haal gelijkaardige ideeën uit de matrix en voeg ze samen in groepjes. Deze kan je eventueel nog verrijken met ideeën die niet vanuit een circulaire mindset tot stand zijn gekomen en simpelweg uit jouw ervaring als interieurontwerper voortvloeien. Vervolgens kan je de clusters rangschikken naar impact en haalbaarheid op basis van criteria zoals financiële-, esthetische-, functionele- en juridische haalbaarheid. Gebruik deze ranschikking als sturing om te bepalen welke ideeclusters mee op te nemen binnen je interieurconcept.
Kies je beste ideeën-clusters en vorm deze samen tot een concept. Hou hierbij rekening dat het eindconcept kan bestaan uit een combinatie van ideeën en strategieën die slechts inspelen op enkele onderdelen van je ontwerp. Zo kan je maatwerkkasten introduceren die volledig inzetten op de strategie onderhoud omdat deze terug komen voor de drie verschillende gebruiksscenario’s, terwijl je daarnaast ook tijdelijke wanden voorziet omdat het derde gebruikersscenario aangeeft om de ruimte uit te breiden.
Om deze laatste stap (concept) te ondersteunen kan je gebruik maken van volgende beslissingsmatrix.