Ga naar de hoofdinhoud
Project

Parels in Helende Landschappen

In "Parels in Helende Landschappen" overbruggen we de grens tussen Vlaanderen en Nederland, en slaan we tegelijkertijd een verbinding tussen zorginstellingen en religieuze erfgoedsites. Het project wordt mogelijk gemaakt dankzij financiering van de Europese Unie, via het Interreg Vlaanderen-Nederland-programma.

Datum

Van tot

Supported by

Interreg Vlaanderen-Nederland

Bekijk de projectwebsite

Over het project

Traditionele toeristische bestemmingen komen qua leefbaarheid, ecologie en mobiliteit steeds meer onder druk te staan en ‘de toerist’ van vandaag zoekt steeds meer naar duurzame vormen van toerisme, bewuster reizen en betekenisvolle bestemmingen. In Vlaanderen en Nederland zijn er een aantal actoren en gebieden die in dat kader nog enorme intrinsieke groeikansen hebben voor duurzame en betekenisvolle vormen van toerisme. 

Enerzijds bestaat er een enorme hoeveelheid en diversiteit aan traditierijke, groene en stille (vaak religieus geïnspireerde) erfgoedsites, -landschappen en -omgevingen die nog veel sterker op deze nieuwe noden en vragen kunnen inspelen.  Anderzijds beschikken een aantal zorg- en welzijnsorganisaties binnen de grensregio over prachtige open, groene domeinen en infrastructuur die op dit moment nog zelden of nooit toeristisch ontsloten zijn. Deze sites kunnen op hun manier een eigentijds antwoord bieden op de versterkte hedendaagse zoektocht naar zingeving, ruimte, stilte, inspiratie, groen en/of onthaasting. Tegelijkertijd zijn deze sites en organisaties nog vaak zoekende naar de meest optimale manieren om hun domein, site of infrastructuur te ontsluiten voor de hedendaagse toerist en daarbij het juiste evenwicht te bewaken tussen historische, economische, sociale, culturele, spirituele, organisatorische en/of ecologische aspecten.

Projectlogo Parels in Helende Landschappen

Partnerschap

Een uitgebreid consortium aan partners realiseert dit project. Landschapspark de Merode coördineert het project, ondersteund door APB Toerisme Provincie Antwerpen, Thomas More Mechelen-Antwerpen en Thomas More Kempen zetten hun expertise in als ervaren kennisinstellingen.

Fraters CMM, Zusters Clarissen Klooster Sint Josephsberg ,Gemeente Tessenderlo – Gerhagen, Kerkfabriek OLV Scherpenheuvel, Norbertijnen OPRAEM, Norbertijnenabdij van Tongerlo, stad Scherpenheuvel-Zichem, Stichting Kempens Landschap, en VisitBrabant zijn de partners die voornamelijk zijn betrokken bij het duurzaam ontsluiten van de erfgoedsites. VZW Het GielsBos en Z-enzovoorts B.V.  zijn zorg- en welzijnsorganisaties die duurzame manieren om toerisme en recreatie te beleven op hun sites zullen verkennen. 

Het team Innovatief Toerisme verzorgt hoofdzakelijk de wetenschappelijke ondersteuning rond de toeristische ontsluiting van erfgoed (WP3) en de evaluatie en impactmeting (WP5). Daarnaast ondersteunt het team ook het zorgluik (WP4) in nauwe samenwerking met Zorgproeftuin LiCalab van het Expertisecentrum Zorg en Welzijn.

Herbronnen op de eeuwenoude tradities van stilte, rust en ruimte  

We zetten actief in op de verdere uitbouw, ontwikkeling en verduurzaming van twee erfgoedroutes en verschillende bijbehorende erfgoedsites, natuurparken en stiltegebieden. Aan de Nederlandse kant betreft dit het 'Ons Kloosterpad' in Noord-Brabant, en aan de Vlaamse kant het 'Merodepad' op het kruispunt van de provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Beide routes, en de sites waarlangs ze lopen, delen veel gemeenschappelijke kenmerken in termen van geschiedenis, uitdagingen, potentieel en lokale verankering, en bieden vergelijkbare voordelen op het gebied van stilte, groen, zingeving, bezinning, traditie en erfgoed.

We werken aan het versterken van de aantrekkingskracht van beide erfgoedroutes en investeren concreet in sociaal duurzame, bewuste en ecologische ontsluiting van het aanwezige religieus erfgoed. Daarnaast verhogen we de toeristische aantrekkingskracht en waarde van beide regio's door het ontwikkelen van unieke 'stilteparels' op groene en rustige ankerplekken langs de routes.

Deze ‘stilteparels’ spelen in op de hedendaagse behoefte aan stilte en rust. We maken de bezinnende kwaliteit van deze plekken beleefbaar en zichtbaar door iconische groene rustpunten in het landschap te creëren. Gebouwd op een fundament van tradities rond stilte, zorg, rust en ruimte, bieden deze ‘stilteparels’ een toekomstgericht perspectief. We ontsluiten de routes en sites zodanig dat ze aantrekkelijk zijn voor een doelgroep die misschien geen achtergrondkennis of religieuze affiniteit heeft, maar wel op zoek is naar stilte, groen, bezinning en ruimte.

Met zorg onderweg naar het toerisme van morgen 

 

We exploreren nieuwe vormen van toeristische ontsluiting bij twee specifieke zorg- en welzijnssites langs beide zijden van de grens: VZW Het GielsBos (BE) en Z-enzovoorts B.V.  (NL) Zorgorganisaties beschikken vaak over ruime en groene sites die momenteel nauwelijks voor toerisme worden gebruikt. Ze bieden toeristen echter de kans om, eventueel, mee te zorgen of om althans een waardevolle, betekenisvolle ervaring op te doen. Tegelijkertijd schakelen de zorgorganisaties hun eigen cliënten, patiënten of zorggebruikers in bij de concrete uitbouw van het toeristische aanbod en onthaal, en bieden hen zo extra ontwikkel- en groeikansen.

Wanneer we zorg en toerisme met elkaar verbinden, spreken we vaak van 'zorgtoerisme', waarbij we toeristische mogelijkheden creëren die toegankelijk en op maat zijn voor mensen met een beperking of een bepaalde zorgnood. Hoewel het zeldzaam is, verkent dit project juist de mogelijkheid waarbij zorg- en welzijnsorganisaties in Vlaanderen en Nederland hun domeinen of infrastructuur openstellen voor de 'reguliere' toerist. Deze verkenning gebeurt in de twee specifieke cases in nauwe samenwerking met alle betrokkenen.

Projectmedewerkers

Coördinator Onderzoekslijn

Kaat De Ridder

Kaat De Ridder is onderzoeker toerisme en docent, met een passie voor cultuur en erfgoed en de beleving ervan binnen toeristische ervaringen.

Onderzoeker

Gijs Van Essche

Gijs is onderzoeker binnen de expertise Innovatief Toerisme. Hij werkt mee aan projecten rond erfgoedtoerisme en toeristische ecosystemen, zowel in Nederland als in Vlaanderen.  

Gerelateerde onderzoekslijnen